Vinnuslys
Hafi starfsmaður lent í slysi við vinnu hjá vinnuveitanda sínum getur viðkomandi átt rétt á bótum úr tryggingum vinnuveitandans. Um getur verið að ræða bætur úr svokallaðri slysatryggingu launþega sem vinnuveitanda er skylt að hafa samkvæmt kjarasamningum. Þær tryggingar taka til slysa sem verða við vinnu eða á beinni leið til og frá vinnu. Í slíkum tilvikum þarf ekki að sýna fram á sök vinnuveitanda eða annars sem hann ber ábyrgð á. Verði slys hins vegar rakið til saknæmrar háttsemi vinnuveitanda, svo sem bilunar á tækjum, ófullnægjandi fyrirmæla eða mistaka starfsmanna sem vinnuveitandi ber ábyrgð á getur tjónþoli átt rétt á bótum úr ábyrgðatryggingu vinnuveitanda. Þá kunna að vera til staðar bætur frá Sjúkratryggingum Íslands ef metin örorka er 10% eða hærri. Sýni starfsmaður af sér óvarkárni við framkvæmd verks, getur slíkt leitt til þess að hann þurfi að bera hluta tjóns síns sjálfur.
Mikilvægt er að vinnuveitandi sinni tilkynningarskyldu sinni og tilkynni slys til réttra yfirvalda. Ef afstaða eftirlitsaðila hefur verið sú að búnaður sé í lagi og öryggiskröfum fullnægt eru allar líkur á því að háttsemi atvinnurekandans sé ekki saknæm. Úttekt stjórnvalda (eftirlitsaðila) á aðbúnaði er þó ekki alltaf öruggt heilbrigðisvottorð. Þá er mjög mikilvægt fyrir tjónþola að hann leiti strax til læknis og lýsi þar atvikum máls eins vel og hann mögulega getur. Sinni tjónþoli þessu ekki gæti hann glatað bótarétti sínum þar sem það verður að vera hægt að sýna fram á orsakatengsl milli þeirra áverka sem tjónþoli verður fyrir og slyssins.
Í tilviki vinnuslysa koma til skoðunar tvenns konar bætur. Annars vegar bætur vegna tímabundinna afleiðinga og hins vegar bætur vegna varanlegra afleiðinga. Í fyrri flokknum er um að ræða bætur vegna tímabundins atvinnutjóns og þjáninga en í þeim síðari bætur vegna varanlegs miska og varanlegrar örorku, það er að segja þegar svokölluðum stöðugleikatímapunkti hefur verið náð en þá er ekki gert ráð fyrir frekari bata.
Hafðu samband við okkur til að fá frekari upplýsingar um réttarstöðu þína.
Tjónþoli á almennt rétt á bótum vegna þess tíma sem hann er frá vinnu. Um er að ræða tekjutap sem tjónþoli verður fyrir frá slysdegi og þar til hann verður vinnufær aftur eða ef ekki er að vænta frekari bata. Hafi vinnuveitandi hins vegar greitt tjónþola full laun í forföllum frá vinnu fellur bótaréttur samkvæmt þessum bótalið niður. Þá ber að leggja heimilisstörf að jöfnu við störf utan heimilis og kann því sá sem er heimavinnandi einnig að eiga rétt á bótum samkvæmt þessum bótalið.
Almennt er um að ræða staðlaðar bætur fyrir það tímabil sem tjónþoli telst vera óvinnufær/veikur vegna áverka slyss. Tjónþoli á hér rétt á tiltekinni fjárhæð á dag eftir því hvort hann er rúmfastur eða ekki. Þegar sérstaklega stendur á er heimilt að greiða þjáningabætur þótt tjónþoli sé vinnufær. Dæmi um slíkt tilvik er það að líkamstjón valdi tímabundnum líkamlegum óþægindum eða trufli eðlilega líkamsstarfsemi án þess að sagt verði að tjónþoli sé veikur.
Bætur fyrir varanlegan miska eru bætur fyrir varanlegt ófjárhagslegt tjón. Þetta tjón getur m.a. falist í þjáningum, hneisu, óþægindum, lýti og óprýði. Bætur vegna varanlegs miska fara eftir því hversu miklir áverkar tjónþola eru út frá læknisfræðilegu sjónarmiði svo og þeim erfiðleikum sem þeir valda í lífi tjónþola, en oft á tíðum getur líkamstjón haft áhrif á tekjuöflunarfærni tjónþola til framtíðar.
Tekjuöflunarfærni tjónþola vegna líkamstjóns kann að minnka vegna þeirra áverka sem hann verður fyrir vegna slyss. Sem dæmi þá gæti tjónþoli þurft að minnka við sig í vinnu eða jafnvel hætta vinnu. Hugtakið örorka nær yfir þá varanlegu skerðingu sem verður á getu tjónþola til að afla tekna í framtíðinni. Útreikningur bóta í slíkum tilvikum fer eftir aldri tjónþola og þeirra tekna sem hann hafði síðastliðinn þrjú ár fyrir slys og miðast sá útreikningur við ákveðin lágmarkslaun.
Með útlögðum kostnaði er átt við þann kostnað tjónþola sem hann verður fyrir vegna þeirrar aðstoðar sem hann þarf að sækja sér í kjölfar slyss. Hér getur verið um að ræða útgjöld vegna læknisheimsókna, endurhæfingar, lyfja og annars fjártjóns. Undir annað fjártjón fellur sem dæmi kostnaður vegna stoðtækja og leigubifreiða. Mikilvægt er að geyma frumrit greiðslukvittana vegna þessara útgjalda svo unnt sé að krefja viðkomandi tryggingarfélag eða tjónvald um endurgreiðslu á kostnaðinum.
FERILL MÁLS
Kynntu þér ferlið
SKREF 1
Tilkynningar
Mikilvægt er að bregðast fljótt við og tryggja sönnun atvika strax í kjölfar slyss þar sem slíkt getur auðveldað okkur að gæta hagsmuna þinna.
SKREF 2
Gagna- og upplýsingaöflun
Í framhaldinu er gott að hafa samband við okkur til að koma málunum í réttan farveg. Þá getum við strax veitt þér ráðgjöf um næstu skref og farið af stað með gagna- og upplýsingaöflun.
SKREF 3
Mat á afleiðingum
Bótamál getur tekið langan tíma og oftast er það þannig að a.m.k. eitt ár líði frá slysi þar til hægt er að meta afleiðingar þess fyrir tjónþola.
SKREF 4
Bótauppgjör
Oftast næst samkomulag um uppgjör bóta og þá einkum þegar tryggingarfélag er bótaskylt. Komi til ágreinings um bótaskyldu eða fjárhæðar bóta sjáum við um að leita atbeina viðeigandi úrskurðarnefnda og/eða dómastóla.