Líkamsáras
Þeir sem verða fyrir líkamsárás eiga alla jafna rétt á bótum frá gerandanum. Mikilvægt er að sá sem fyrir slíkri árás verður leggi fram kæru til lögreglu án tafar og leiti aðstoðar lögmanns svo að bótakrafa komist að í sakamáli, ef til ákæru kemur. Brotaþoli getur átt rétt á þjáningabótum, miskabótum, örorkubótum, bótum vegna tekjumissis, útlagðs kostnaðar sem og bætur vegna annars fjártjóns, t.d. skemmda á fötum, allt eftir atvikum hverju sinni. Stærsti hluti þeirra bóta sem greiddar eru vegna líkamsárása eru miskabætur samkvæmt 26. gr. skaðabótalaga. Það fer eftir alvarleika árásarinnar hversu háar þær eru, en þær eru oftast á bilinu 100.000 – 500.000 kr.
Þegar um er að ræða alvarlegar líkamsárásir á þolandi rétt á að fá tilnefndan réttargæslumann sem gætir hagsmuna hans hjá lögreglu og fyrir dómi og er þóknun hans þá greidd af ríkinu. Í öðrum tilvikum setur lögmaður fram skaðbótakröfu og er lögmannsþóknunin hluti af þeirri kröfu. Þá getur brotaþoli átt rétt á greiðslu bóta samkvæmt ákvörðun svokallaðrar bótanefndar. Það á til dæmis við þegar gerandinn er ekki gjaldfær en þá á brotaþoli rétt á bótum úr bótasjóði þolenda afbrota samkvæmt lögum nr. 69/1995 um greiðslu ríkissjóðs á bótum til þolenda afbrota. Þá getur brotaþoli átt rétt á bótum úr sínum eigin tryggingum, það er að segja frítímaslysatryggingu sé hún innifalin í heimilis- eða fjölskyldutryggingu viðkomandi.
Hafðu samband við okkur til að fá frekari upplýsingar um réttarstöðu þína.
Tjónþoli á almennt rétt á bótum vegna þess tíma sem hann er frá vinnu. Um er að ræða tekjutap sem tjónþoli verður fyrir frá slysdegi og þar til hann verður vinnufær aftur eða ef ekki er að vænta frekari bata. Hafi vinnuveitandi hins vegar greitt tjónþola full laun í forföllum frá vinnu fellur bótaréttur samkvæmt þessum bótalið niður. Þá ber að leggja heimilisstörf að jöfnu við störf utan heimilis og kann því sá sem er heimavinnandi einnig að eiga rétt á bótum samkvæmt þessum bótalið.
Almennt er um að ræða staðlaðar bætur fyrir það tímabil sem tjónþoli telst vera óvinnufær/veikur vegna áverka slyss. Tjónþoli á hér rétt á tiltekinni fjárhæð á dag eftir því hvort hann er rúmfastur eða ekki. Þegar sérstaklega stendur á er heimilt að greiða þjáningabætur þótt tjónþoli sé vinnufær. Dæmi um slíkt tilvik er það að líkamstjón valdi tímabundnum líkamlegum óþægindum eða trufli eðlilega líkamsstarfsemi án þess að sagt verði að tjónþoli sé veikur.
Bætur fyrir varanlegan miska eru bætur fyrir varanlegt ófjárhagslegt tjón. Þetta tjón getur m.a. falist í þjáningum, hneisu, óþægindum, lýti og óprýði. Bætur vegna varanlegs miska fara eftir því hversu miklir áverkar tjónþola eru út frá læknisfræðilegu sjónarmiði svo og þeim erfiðleikum sem þeir valda í lífi tjónþola, en oft á tíðum getur líkamstjón haft áhrif á tekjuöflunarfærni tjónþola til framtíðar.
Tekjuöflunarfærni tjónþola vegna líkamstjóns kann að minnka vegna þeirra áverka sem hann verður fyrir vegna slyss. Sem dæmi þá gæti tjónþoli þurft að minnka við sig í vinnu eða jafnvel hætta vinnu. Hugtakið örorka nær yfir þá varanlegu skerðingu sem verður á getu tjónþola til að afla tekna í framtíðinni. Útreikningur bóta í slíkum tilvikum fer eftir aldri tjónþola og þeirra tekna sem hann hafði síðastliðinn þrjú ár fyrir slys og miðast sá útreikningur við ákveðin lágmarkslaun.
Með útlögðum kostnaði er átt við þann kostnað tjónþola sem hann verður fyrir vegna þeirrar aðstoðar sem hann þarf að sækja sér í kjölfar slyss. Hér getur verið um að ræða útgjöld vegna læknisheimsókna, endurhæfingar, lyfja og annars fjártjóns. Undir annað fjártjón fellur sem dæmi kostnaður vegna stoðtækja og leigubifreiða. Mikilvægt er að geyma frumrit greiðslukvittana vegna þessara útgjalda svo unnt sé að krefja viðkomandi tryggingarfélag eða tjónvald um endurgreiðslu á kostnaðinum.
FERILL MÁLS
Kynntu þér ferlið
SKREF 1
Tilkynningar
Mikilvægt er að bregðast fljótt við og tryggja sönnun atvika strax í kjölfar slyss þar sem slíkt getur auðveldað okkur að gæta hagsmuna þinna.
SKREF 2
Gagna- og upplýsingaöflun
Í framhaldinu er gott að hafa samband við okkur til að koma málunum í réttan farveg. Þá getum við strax veitt þér ráðgjöf um næstu skref og farið af stað með gagna- og upplýsingaöflun.
SKREF 3
Mat á afleiðingum
Bótamál getur tekið langan tíma og oftast er það þannig að a.m.k. eitt ár líði frá slysi þar til hægt er að meta afleiðingar þess fyrir tjónþola.
SKREF 4
Bótauppgjör
Oftast næst samkomulag um uppgjör bóta og þá einkum þegar tryggingarfélag er bótaskylt. Komi til ágreinings um bótaskyldu eða fjárhæðar bóta sjáum við um að leita atbeina viðeigandi úrskurðarnefnda og/eða dómastóla.